humour...

v  Ο όρος humour, «χυμός», δηλώνει ένα από τα τέσσερα βασικά σωματικά υγρά («χυμούς»), τα οποία σύμφωνα με τη μεσαιωνική και αναγεννησιακή ιατρική συγκροτούσαν τον ανθρώπινο οργανισμό. Η θεωρία των χυμών κατάγεται ήδη από την ιατρική της αρχαιότητας (τις ιπποκρατικές συγγραφές και τα συγγράμματα του Γαληνού) και δεν ξεπεράστηκε παρά τον 19^ο αιώνα με τις αλματώδεις προόδους της ιατρικής επιστήμης. Οι τέσσερεις βασικοί χυμοί του ανθρώπινου σώματος είναι το αίμα, το φλέγμα (σάλιο), η χολή και η μέλαινα χολή. Η υγεία του ανθρώπινου οργανισμού εξασφαλιζόταν, υποτίθεται, από την ισορροπία (ευκρασία) των τεσσάρων χυμών· τυχόν περίσσεια ενός χυμού δημιουργούσε ανισορροπία (δυσκρασία), η οποία θεωρούνταν αιτία όλων των ασθενειών. Η περίσσεια αίματος (δηλαδή του θερμού και υγρού στοιχείου), για παράδειγμα, δημιουργούσε τον αιματώδη τύπο ανθρώπου, που χαρακτηρίζεται από ηδονισμό, κοινωνικό χάρισμα, φιλικό χαρακτήρα, δημιουργικότητα, αυτοπεποίθηση κτλ. Η περίσσεια χολής (δηλαδή του θερμού και ξηρού στοιχείου) δημιουργούσε τον χολερικό τύπο ανθρώπου, που χαρακτηρίζεται από φιλοπρωτία, φιλοδοξία, επιθετικότητα, καθώς και παλινδρόμηση ανάμεσα σε ακραίες συναισθηματικές καταστάσεις. Η περίσσεια μέλαινας χολής (δηλαδή του ψυχρού και ξηρού στοιχείου) οδηγούσε στον μελαγχολικό τύπο, που είναι εσωστρεφής, στοχαστικός, αγχώδης, τελειομανής και ιδιαίτερα επιρρεπής σε καλλιτεχνικές δραστηριότητες. Τέλος, η περίσσεια φλέγματος (δηλαδή του ψυχρού και υγρού στοιχείου) οδηγούσε στον φλεγματικό τύπο ανθρώπου, που διακρίνεται από φιλησυχία, ακόμη και αδράνεια, ευγένεια, συμπόνια, ψυχραιμία, παρατηρητικότητα κτλ. Οι όροι μελαγχολικός και φλεγματικός χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα. Σήμερα επίσης γνωρίζουμε ότι η χολή και η μέλαινα χολή είναι το ίδιο υγρό («μέλαινα χολή» δεν υπάρχει, απλώς η χοληδόχος κύστη σε ορισμένες περιπτώσεις παράγει χολή που μοιάζει κάπως πιο σκουρόχρωμη).