Σπονδυλοδεσία...

http://www.backcare.gr/page/default.asp?id=506

Η σπονδυλοδεσία στον αυχένα εφαρμόζεται συχνότερα για σταθεροποίηση μετά από αυχενική δισκεκτομή. Πρόκειται για περιπτώσεις που υπάρχει πρόβλημα επίμονου πόνου στον αυχένα που επεκτείνεται στον ώμο και στο άνω άκρο σαν αποτέλεσμα πίεσης μίας νευρικής ρίζας από δισκοκήλη (κήλη αυχενικού μεσοσπονδυλίου δίσκου) ενώ πολλές φορές συνυπάρχει μούδιασμα και μυική αδυναμία στο χέρι. Η λύση είναι η αφαίρεση της δισκοκήλης και αποσυμπίεση της νευρικής ρίζας που γίνεται με προσέγγιση της σπονδυλικής στήλης από την πρόσθια-πλάγια επιφάνεια του αυχένα. Στην περίπτωση αυτή, μετά την αφαίρεση της δισκοκήλης, χρησιμοποιούμε πρόσθια διασωματική σπονδυλοδεσία και σταθεροποίηση με ειδικές μεταλικές πλάκες και βίδες κατάλληλου μεγέθους στην πρόσθια επιφάνεια της αυχενικής σπονδυλικής στήλης.

Σε σχετικά νεώτερους ασθενείς (κάτω των 50 ετών) σημαντική εξέλιξη αποτελεί η τοποθέτηση τεχνητού αυχενικού μεσοσπονδύλιου δίσκου. Με τον τρόπο αυτό αποκαθίσταται η φυσιολογική κινητικότητα του αυχένα και μειώνεται ο κίνδυνος ‘φθοράς’ σε παρακείμενους μεσοσπονδύλιους δίσκους που μπορεί να παρατηρηθεί , ιδιαίτερα σε κάποιες περιπτώσεις εκτεταμένης σπονδυλοδεσίας. Σε άλλες περιπτώσεις, όταν υπάρχει σοβαρή αστάθεια της αυχενικής σπονδυλικής στήλης (όπως σε προχωρημένου βαθμού ρευματοειδή αρθρίτιδα που έχει προσβάλει τον αυχένα) συχνά απαιτείται σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης για να αποφευχθεί σοβαρή παραμόρφωση, πόνος και κίνδυνος σοβαρής, μόνιμης βλάβης του νωτιαίου μυελού (παράλυση). Στις (ευτυχώς σπάνιες) περιπτώσεις αυτές η σταθεροποίηση γίνεται με οπίσθια σπονδυλοδεσία (προσέγγιση της σπονδυλικής στήλης από την οπίσθια επιφάνεια του αυχένα).

Υλικά σπονδυλοδεσίας
Τα ειδικά υλικά που χρησιμοποιούνται στα διάφορα είδη σπονδυλοδεσίας αποτελούνται σήμερα από σύγχρονα βιο-συμβατά (biocompatible) κράματα μετάλων (κυρίως τιτανίου) ή πιο μαλακών στοιχείων (πολυμερών) που παράγονται με μεθόδους υψηλής τεχνολογίας. Τα οστικά μοσχεύματα που τοποθετούνται μπορεί να λαμβάνονται από τον ίδιο τον ασθενή κατά τη διάρκεια της επέμβασης (αυτομοσχεύματα) ή (πιό συχνά σήμερα) να πρόκειται για συνθετικά αλλομοσχεύματα που προέρχονται από βιομηχανική επεξεργασία και παραγωγή συνθετικού “οστού”.

Τι είναι σπονδυλοδεσία;
Η χειρουργική επέμβαση που στοχεύει στην “συγκόλληση” (συνένωση) δύο ή περισσότερων σπονδύλων μεταξύ τους ονομάζεται σπονδυλοδεσία ενώ στην διεθνή βιβλιογραφία αναφέρεται ως σπονδυλική “σύντηξη” (spinal fusion).
Η σπονδυλική στήλη αποτελείται από εικοσιτέσσερεις σπονδύλους που συνδέουν την βάση του κεφαλιού (κρανίου) με το ιερό οστό της λεκάνης (πυέλου). Οι σπόνδυλοι αυτοί κινούνται ανεξάρτητα αλλά συνδέονται μεταξύ τους τόσο με τους μεσοσπονδυλίους δίσκους όσο και με αρθρώσεις, συνδέσμους και μύες. Υπάρχουν περιπτώσεις που η κίνηση αυτή δημιουργεί προβλήματα και τότε είναι απαραίτητο να την καταργήσουμε. Το αποτέλεσμα μίας επιτυχημένης σπονδυλοδεσίας είναι η κατάργηση της κίνησης μεταξύ των συγκεκριμένων σπονδύλων με αποτέλεσμα την εξάλειψη του πόνου, της αστάθειας και της επιδεινούμενης παραμόρφωσης που μπορεί να υπάρχει σε ένα ή περισσότερα επίπεδα της σπονδυλικής στήλης. Πότε μπορεί να βοηθήσει η σπονδυλοδεσία;
Η σπονδυλοδεσία είναι μια επέμβαση που εφαρμόζεται με πολύ καλά αποτελέσματα σε πολλές διαφορετικές παθήσεις της σπονδυλικής στήλης. Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε:
 τη σοβαρή οσφυαλγία (πόνο στη μέση) από δισκική νόσο (δισκοπάθεια) ή σπονδυλολίσθηση (μετατόπιση σπονδύλου),
 ορισμένα σοβαρά κατάγματα της σπονδυλικής στήλης,
 τη διόρθωση παραμορφώσεων όπως σκολίωση και κύφωση,
 κάποιες, σοβαρής μορφής, ρευματολογικές παθήσεις (όπως η προχωρημένου βαθμού ρευματοειδής αρθρίτιδα στον αυχένα)
 περιπτώσεις όγκων της σπονδυλικής στήλης (κυρίως στους μεταστατικούς όγκους)
Πρέπει ωστόσο να τονιστεί ότι η σπονδυλοδεσία είναι μια χειρουργική επέμβαση που προκειμένου να είναι επιτυχής πρέπει να γίνεται σε μόνο πολύ προσεκτικά επιλεγμένες περιπτώσεις ασθενών και πάντα μετά από εκτίμηση του προβλήματος από χειρουργό εξειδικευμένο στις παθήσεις και την χειρουργική της σπονδυλικής στήλης.
Πώς γίνεται η σπονδυλοδεσία
Για να επιτευχθεί ο στόχος της σπονδυλοδεσίας (η μόνιμη συνένωση δύο ή περισσότερων σπονδύλων μεταξύ τους) χρειάζονται δύο στάδια κατά την χειρουργική επέμβαση:
 Στο πρώτο στάδιο γίνεται η σταθεροποίηση των σπονδύλων μεταξύ τους (με τοποθέτηση ειδικών υλικών όπως οστικές βίδες, ράβδοι, οστικές πλάκες)
 Ενώ στο δεύτερο στάδιο γίνεται η τοποθέτηση του οστικού μοσχεύματος για να συνδεθούν οι σπόνδυλοι.
Είναι σημαντικό για τον ασθενή να γνωρίζει ότι, αν και η σταθεροποίηση των σπονδύλων (με τη χρήση των ειδικών υλικών) επιτυγχάνεται άμεσα με την χειρουργική επέμβαση, ωστόσο για να συμβεί η πλήρης και μόνιμη συνένωση των σπονδύλων είναι απαραίτητο να λάβει χώρα η βιολογική διαδικασία “συγκόλλησης” των οστών μεταξύ τους με τη βοήθεια του οστικού μοσχεύματος που δρά ως “γέφυρα”. Αυτή η τελευταία διαδικασία είναι πιο αργή και απαιτεί αρκετούς μήνες για να ολοκληρωθεί ώστε το οστικό μόσχευμα να ενσωματωθεί και να “αναγνωριστεί” από την σπονδυλική στήλη ως μέρος της με αποτέλεσμα οι δύο ή περισσότεροι σπόνδυλοι να γίνουν, ουσιαστικά, “ένα σώμα”.    

Κατά την (νεώτερη) μέθοδο της “διασωματικής” σπονδυλοδεσίας (interbody spinal fusion) η σταθεροποίηση των σπονδύλων γίνεται με την τοποθέτηση ειδικών υλικών που ονομάζονται “κλωβοί” (cages) μεταξύ των σπονδύλων (στον χώρο δηλαδή που βρίσκεται ο μεσοσπονδύλιος δίσκος). Το οστικό μόσχευμα περιέχεται στους κλωβούς και επομένως τοποθετείται επίσης μεταξύ των σπονδυλικών σωμάτων. Η διασωματική σπονδυλοδεσία μπορεί να γίνει με πρόσθια, πλάγια ή οπίσθια προσέγγιση της σπονδυλικής στήλης. Σε αρκετές περιπτώσεις συνδιάζονται και οι δύο βασικές μέθοδοι σπονδυλοδεσίας (οπίσθια και διασωματική).